Η Αλλεργική ρινίτιδα είναι μία πολύ κοινή κατάσταση, η οποία αυξάνει σε συχνότητα ενώ ταυτόχρονα παραμένει υποτιμημένη σε σημασία. Επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής και μπορεί να οδηγήσει και σε σοβαρότερες καταστάσεις όπως το άσθμα.
Οι αναπνευστικές αλλεργίες αυξάνουν συνεχώς σε συχνότητα, κάτι που πολλές φορές χαρακτηρίζεται ως «αλλεργική επιδημία». Μία από τις επικρατούσες θεωρίες για αυτή την αύξηση είναι η «Υπόθεση Υγιεινής»: στα πρώτα χρόνια της ζωής μας η αποφυγή έκθεσης σε λοιμώξεις λόγω των ενδοοικιακών “αποστειρωμένων” συνθηκών υπερβολικής καθαριότητας επηρεάζει την λειτουργία του ανοσολογικού μας συστήματος με αποτέλεσμα να μην αντιδρά πάντα σωστά και να στοχεύει αβλαβείς παράγοντες όπως τα αλλεργιογόνα. Η αλλεργία είναι το αποτέλεσμα αυτής της υπερβολικής και μη επιθυμητής απόκρισης του ανοσολογικού μας συστήματος.
Φυσικά, είναι επίσης γνωστό ότι οι αλλεργικοί ασθενείς έχουν την τάση να γεννούν αλλεργικά παιδιά και επομένως, τα γονίδια μας παίζουν επίσης πολύ σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση αλλεργίας.
Οι αλλεργίες είναι αποτέλεσμα ενός συνόλου παραγόντων στη φύση και δεν μπορούν να αποδοθούν σε έναν και μόνο παράγοντα.
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μία από τις πιο συχνές αλλεργικές νόσους και υπολογίζεται ότι 1 στα 5 άτομα -παιδιά και ενήλικες- υποφέρουν από αυτή την κατάσταση. Παρουσιάζεται κυρίως στο Δυτικό κόσμο, αν και υπάρχουν πολλές γεωγραφικές περιοχές όπου η συχνότητα εμφάνισής της αυξάνεται διότι πολλοί άνθρωποι σε αυτές υιοθετούν ένα πιο «δυτικό» τρόπο ζωής.
ΑΛΛΕΡΓΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η αλλεργική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από μία σειρά συμπτωμάτων όπως ρινική καταρροή, κνησμό, φτέρνισμα και ρινική συμφόρηση. Το τελευταίο μάλλον θεωρείται και το πιο ενοχλητικό μια και επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου και επομένως και της ζωής γενικότερα. Επιπλέον, η αλλεργική ρινίτιδα συχνά συνυπάρχει με αλλεργική επιπεφυκίτιδα (κόκκινα ερεθισμένα μάτια που τρέχουν) και άσθμα το οποίο δυσχεραίνει τη ζωή σε πάνω από 300 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Το άσθμα χαρακτηρίζεται από βήχα, συριγμό, δυσκολία στην αναπνοή και δύσπνοια η οποία μπορεί να είναι σοβαρή και να οδηγήσει σε νοσηλεία ή και θάνατο.
Άλλες επιπλοκές της αλλεργικής ρινίτιδας, ειδικά εάν δεν αντιμετωπισθεί, είναι η ωτίτιδα και η ιγμορίτιδα, καταστάσεις που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενή για παρατεταμένες περιόδους.
ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ
Υπάρχουν πολλά αλλεργιογόνα που μπορούν να προκαλέσουν αλλεργική ρινίτιδα. Η εποχική ρινίτιδα (πυρετός εκ χόρτου) προκαλείται από τη γύρη. Ένα από τα πιο συχνά αλλεργιογόνα είναι η γύρη από γρασίδι: Με τον όρο «γρασίδι» εννοούμε μία ομάδα από τουλάχιστον 10 διαφορετικά είδη αγρωστωδών [όπως η χλόη λιβαδιών (Meadow) ή το Τριφύλλι (γνωστό και ως φλέως η λειμώνιος, Timothy-grass)] τα οποία συναντάμε παντού στον κόσμο. Αντιθέτως, την αγριάδα την βρίσκουμε πιο συχνά σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα. Τα δέντρα είναι επίσης πολύ σημαντικά: στην περιοχή της Μεσογείου η γύρη από ελιά και κυπαρίσσι είναι η πιο συχνή ενώ στη κεντρική και βόρεια Ευρώπη η γύρη από σημύδα. Τέλος, τα αγριόχορτα είναι επίσης αλλεργιογόνα: η αμβροσία είναι πολύ συχνή στη Βόρεια Αμερική και Ευρώπη, η αρτεμισία στην κεντρική Ευρώπη και το περδικάκι στην περιοχή της Μεσογείου, ενώ τα αλλεργιογόνα της καλιάς (γνωστή και ως τασένερη) απαντώνται σε πιο θερμά κλίματα.
Εκτός από την εποχική ρινίτιδα, εάν ο ασθενής είναι αλλεργικός σε ένα αλλεργιογόνο το οποίο υπάρχει κάθε μέρα στο περιβάλλον του, τότε πάσχει από χρόνια αλλεργική ρινίτιδα η οποία συνήθως είναι πιο ενοχλητική μια και τα συμπτώματα εμμένουν όλο το χρόνο και όχι μόνο κατά τη διάρκεια, για παράδειγμα, της ανθοφορίας. Τα πιο σημαντικά αλλεργιογόνα που επιφέρουν μία χρόνια αλλεργική ρινίτιδα είναι τα οικόσιτα ακάρεα σκόνης, τα επιθήλια των ζώων (ειδικά εκείνα των κατοικίδιων όπως η γάτα και ο σκύλος) και η αλτερνάρια που είναι ένα είδος μούχλας που συχνά τη βρίσκουμε σε περιβάλλοντα με υγρασία.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Ο πρωταρχικός σκοπός ενός αλλεργιολόγου είναι να εντοπίσει το υπεύθυνο, για τα συμπτώματα του ασθενή του, αλλεργιογόνο. Η εν λόγω διάγνωση γίνεται μέσω εξειδικευμένων τεστ αίματος και δερματικών δοκιμασιών. Βασιζόμενος σε αυτά μπορεί να ορίσει την απαραίτητη συμπτωματική θεραπεία και κυρίως να συστήσει εξειδικευμένη ανοσοθεραπεία όπως περιγράφεται στη συνέχεια.
Εντούτοις, ένα από τα πιο συχνά προβλήματα στο πεδίο της αλλεργικής ρινίτιδας είναι η υποδιάγνωσή της: δεν ζητάνε όλοι οι πάσχοντες την συμβουλή ειδικού π.χ. ενός αλλεργιολόγου για πολλούς λόγους. Κατ αρχήν πολλοί πιστεύουν ότι η αλλεργία είναι μία προσωρινή κατάσταση η οποία θα περάσει από μόνη της κάτι που αποτελεί μία ξεκάθαρη παρεξήγηση, αφού σύμφωνα με μελέτες όχι περισσότερο από το 20% περίπου των παιδιών με αλλεργική ρινίτιδα εν τέλει θα ξεπεράσει τα συμπτώματα της τα επόμενα χρόνια. Δεύτερον, πολύ συχνά οι ασθενείς υποτιμούν τα συμπτώματα τους πιστεύοντας ότι δεν είναι σημαντικά. Αυτό είναι μία «παγίδα» διότι, όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, εάν η αλλεργική ρινίτιδα δεν αντιμετωπισθεί μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές καταστάσεις όπως ιγμορίτιδα και άσθμα. Τρίτον, πολλοί ασθενείς με χρόνια ρινίτιδα θεωρούν ότι δεν έχουν καμία πιθανότητα θεραπείας, απογοητεύονται, πολλές φορές πέφτουν σε κατάθλιψη και κάνουν κατάχρηση φαρμακευτικών αποσυμφορητικών με αποτέλεσμα την αύξηση των συμπτωμάτων τους.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Όλοι οι ασθενείς και κυρίως εκείνοι που αναφέρθηκαν παραπάνω, καλό είναι να γνωρίζουν ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να αντιμετωπίσουν την αλλεργική ρινίτιδα που είναι και ασφαλείς και αποτελεσματικοί.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η συμπτωματική θεραπεία αποσκοπεί στην ανακούφιση των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων της ρινίτιδας. Οι αλλεργιολόγοι χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο αντιισταμινικά και κορτικοστεροειδή ρινικά spray ή συνδυασμό τους. Τα φάρμακα αυτά μπορεί να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά, σε χρήση για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες αλλά δεν μεταβάλλουν το αλλεργικό υπόβαθρο του ασθενούς. Όσο ο ασθενής εκτίθεται στο αλλεργιογόνο που πυροδοτεί το πρόβλημα θα χρειάζεται θεραπεία.
Η πιο σημαντική προσέγγιση στο πρόβλημα είναι αυτή της εξειδικευμένης ανοσοθεραπείας. Είναι ο μοναδικός τρόπος που έχει ο γιατρός ώστε να τροποποιήσει την «ανοσολογική παρεξήγηση» της αλλεργίας και να θεραπεύσει τα αλλεργικά συμπτώματα δια παντός. Εκτελείται είτε μέσω ενέσεων υποδόρια είτε μέσω σταγόνων ή υπογλώσσιων δισκίων.
Εν κατακλείδι, η αλλεργική ρινίτιδα είναι μία πολύ κοινή, αυξανόμενη σε συχνότητα αλλά την ίδια στιγμή υποτιμημένη κατάσταση. Επηρεάζει την ποιότητα ζωής και μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές καταστάσεις όπως άσθμα. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί τρόποι να αντιμετωπισθεί με την ανοσοθεραπεία να είναι πολύ σημαντική αφού λύνει το θέμα δια βίου. Οι ρινικές πλύσεις από την άλλη πλευρά, αποτελούν μία μη-φαρμακολογική προσέγγιση με σημαντικά αποτελέσματα και με ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον.
Πηγή: https://www.sinomarin.gr
