Το σύνδρομο άγχους μετά τις διακοπές και πώς να το αποφύγουμε

Το σύνδρομο άγχους μετά τις διακοπές (Post vacation stress syndrome) δεν είναι μια επίσημη διαταραχή, ενταγμένη στα διεθνή εγχειρίδια ταξινόμησης ψυχικών διαταραχών. Είναι μια ψυχική κατάσταση αποτελούμενη από ένα σύνολο συμπτωμάτων με πιο χαρακτηριστικό μια γενικευμένη αίσθηση δυσφορίας.

Η μετάβαση από την κατάσταση των διακοπών στη ρουτίνα της καθημερινότητας αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ψυχολογικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι. Επιστρέφοντας από τις καλοκαιρινές διακοπές, συνήθως κυριαρχεί ένα γλυκόπικρο συναίσθημα. Αφενός γιατί κυριαρχεί το αίσθημα της ασφάλειας και της επιστροφής στην βάση και αφετέρου γιατί πλανάται το αίσθημα της απογοήτευσης ότι κάτι όμορφο έχει τελειώσει.

Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα;
Γενικευμένη αδυναμία και κακή διάθεση που μπορεί να συνοδεύεται από αίσθημα κενού.
Αδυναμία συγκέντρωσης, δυσκολία λήψης αποφάσεων, ανία/ έλλειψη κινήτρου στην εργασία
Ευερεθιστότητα, κυκλοθυμία, απάθεια ή επιθετικότητα
Διαταραχές στον ύπνο ή και στην όρεξη

Πώς να το αντιμετωπίσουμε:
Ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και το πώς αισθανόμαστε, αλλά και το πώς αντιδρούμε στις διάφορες καταστάσεις. Έτσι, αντί να καταστροφολογούμε, π.χ. «θα έχω άπειρες εκκρεμότητες μόλις επιστρέψω στο γραφείο» με αποτέλεσμα το άγχος μας να εντείνεται και να μπλοκάρουμε την ανάληψη δράσης, είναι προτιμότερο να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση πιο ρεαλιστικά: «ξέρω ότι επιστρέφοντας από τις διακοπές η δουλειά μου θα είναι περισσότερη, αλλά έχω περάσει καλά , έχω ξεκουραστεί αρκετά και πιστεύω ότι με λίγη οργάνωση και πολλή θετική σκέψη, όλα θα ξαναμπούν σε μία σειρά και εγώ θα βρω ξανά τους κανονικούς εργασιακούς μου ρυθμούς».

Επιστρέψτε λίγες μέρες νωρίτερα
Μην περάσετε αμέσως από την παραλία στη δουλειά, αλλά προγραμματίστε την επιστροφή σας μια δυο μέρες νωρίτερα. Όχι μόνο δεν θα ταλαιπωρηθείτε στους δρόμους μαζί με όλους όσοι επιστρέφουν τελευταία στιγμή επειδή θέλουν να επωφεληθούν και από το τελευταίο λεπτό της άδειάς τους, αλλά δεν θα έχετε και την έμμονη ιδέα στο μυαλό σας ότι μόλις μπείτε στο σπίτι, θα πρέπει να προγραμματίσετε το ξυπνητήρι να χτυπήσει πολύ νωρίς το επόμενο πρωί. Είναι σημαντικό να δώσετε στον οργανισμό σας τη δυνατότητα να εγκλιματιστεί.

Επαναδραστηριοποιηθείτε σιγά-σιγά
Η απότομη μετάβαση από μία κατάσταση ξεγνοιασιάς και ηρεμίας σε μία κατάσταση υποχρεώσεων και γρήγορων ρυθμών, αποτελεί ένα ψυχοσωματικό στρες. Επαναφέρετε σιγά σιγά το ωράριο που είχατε πριν, κοινώς ελαττώστε σιγά σιγά τα ξενύχτια. Επίσης, πέρα από τη δουλειά, μη φορτωθείτε από την πρώτη μέρα με χιλιάδες άλλες ευθύνες που θα απειλήσουν τα αποθέματα της ενέργειάς σας.

Ξαναβρείτε τους αστικούς ρυθμούς σας
Την πρώτη βδομάδα, είναι καλύτερα να θέσετε μικρούς στόχους και να αφήσετε τους δυσκολότερους για τη δεύτερη. Τις πρώτες 48 ώρες από τη στιγμή της επιστροφής σας προσπαθήστε να αποφύγετε τα σημαντικά επαγγελματικά ραντεβού και, αν είναι δυνατόν, αναβάλλετε προσωρινά τις αποφάσεις καθοριστικής σημασίας που απαιτούν μεγάλο βαθμό συγκέντρωσης: βάλτε τάξη στα συρτάρια σας και διαβάστε με ηρεμία και τα e-mail σας.

Εντάξτε στην καθημερινότητά σας ευχάριστες υποχρεώσεις
Επικεντρωθείτε στις καλές πλευρές της επιστροφής στην πόλη: σκεφτείτε ότι μπορείτε να βγείτε με τους φίλους σας, να δείτε τις αγαπημένες σας ταινίες στον κινηματογράφο. Προσπαθήστε δηλαδή να γεμίζετε την κάθε μέρα σας με πράγματα που σας ευχαριστούν. Θυμηθείτε ότι έχετε στη διάθεσή σας τα σαββατοκύριακα για κοντινές αποδράσεις.

Διώξτε τη μελαγχολία με την άσκηση
Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να αποδειχθεί μεγάλη βοήθεια στην απομάκρυνση της μελαγχολίας. Η κίνηση προκαλεί την παραγωγή ενδορφινών: χημικές ουσίες που περιορίζουν το αίσθημα της κούρασης και της κακοδιαθεσίας και χαρίζουν ένα αίσθημα ευεξίας. Ειδικά οι αερόβιες ασκήσεις που απαιτούν μέτρια προσπάθεια αλλά παρατεταμένης διάρκειας, βελτιώνουν το ρυθμό της αναπνοής και περιορίζουν το άγχος. Το ιδανικό θα ήταν να επιδοθείτε σε ένα υπαίθριο σπορ, όπως τρέξιμο ή περπάτημα κατά προτίμηση στη φύση. Ωστόσο, ακόμα και το περπάτημα στο κέντρο της πόλης με σταθερό ρυθμό για μισή ώρα κάθε μέρα, θα σας βοηθήσει να διώξετε το στρες και να κάψετε θερμίδες.

Αν, ωστόσο, το σώμα σας σάς στέλνει σημάδια κόπωσης, τότε ίσως είναι καλύτερα να προτιμήσετε στρέτσινγκ, γιόγκα ή άλλες ψυχοσωματικές τεχνικές που στοχεύουν στον απεγκλωβισμό της ενέργειας και την ανάκτηση της ψυχοσωματικής ισορροπίας.