Ανεξάρτητα από την ηλικία ή το φύλο σας, τα μαλλιά σας μπορούν να αποτελέσουν μεγάλο μέρος της εικόνας και της ταυτότητάς σας! Οι συχνότερες ηλικίες εμφάνισης της γυναικείας τριχόπτωσης είναι: η εφηβεία, η περίοδος μετά τον τοκετό και η εμμηνόπαυση. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις το ψυχολογικό στρες της γυναίκας είναι έντονο, καθώς ανέκαθεν τα μαλλιά ήταν σημαντικό στοιχείο θηλυκότητας και ομορφιάς. Τα αίτια της γυναικείας τριχόπτωσης ποικίλλουν και μπορεί να είναι φυσιολογικά και παθολογικά.
Όπως και στους άνδρες έτσι και στις γυναίκες η τριχόπτωση εμφανίζεται σταδιακά σε τρία επίπεδα: Στο 1ο στάδιο οι τρίχες λεπταίνουν και συρρικνώνονται με αποτέλεσμα να αραιώνουν τα μαλλιά στο επάνω μέρος του τριχωτού της κεφαλής. Στο 2ο στάδιο υπάρχει απώλεια τριχοφυΐας στο επάνω μέρος του τριχωτού και εμφανής μείωση της πυκνότητας των μαλλιών. Στο 3ο στάδιο το επάνω μέρος του τριχωτού απογυμνώνεται εντελώς.
Πότε η τριχόπτωση θεωρείται φυσιολογική;
Η πτώση των μαλλιών είναι κάτι το φυσιολογικό, καθώς έτσι διασφαλίζεται η ανανέωσή τους. Ένας ενήλικας έχει μεταξύ 100.000 και 150.000 τριχοθυλακίων που αναπτύσσονται και πέφτουν συνεχώς κατά τη διάρκεια ενός κύκλου ζωής της τρίχας που διαρκεί από δύο έως κι έξι χρόνια. Υπολογίζεται ότι όλες οι γυναίκες θα εμφανίσουν κάποιου βαθμού γυναίκεια τριχόπτωση σε κάποιο στάδιο της ζωής τους. Κατά μέσο όρο, σε καθημερινή βάση χάνουμε γύρω στις 50-100 τρίχες, κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό, ενώ στη θέση των χαμένων μαλλιών αναπτύσσονται νέες τρίχες στα ίδια θυλάκια. Η τρίχα ακολουθεί έναν κύκλο ζωής που ολοκληρώνεται με την πτώση της: η φάση ανάπτυξης της τρίχας διαρκεί περίπου 3 με 4 χρόνια, η μεταβατική περίοδος διαρκεί περίπου 3-4 εβδομάδες και η φάση πτώσης της τρίχας ολοκληρώνεται μέσα σε διάστημα 3-4 μηνών. Η φυσιολογική τριχόπτωση είναι έντονη κυρίως τους φθινοπωρινούς μήνες, όπου η απώλεια μαλλιών είναι αυξημένη. Αυτή η εποχιακή τριχόπτωση διαρκεί περίπου 6 εβδομάδες.
Εκτός από τη φυσιολογική τριχόπτωση, που δεν είναι καθόλου ανησυχητική, κάποιες φορές τείνουμε να χάνουμε πάρα πολλά μαλλιά για μεγάλη χρονική περίοδο. Αυτή η «μη φυσιολογική» τριχόπτωση έχει πολλές αιτίες.
Άγχος και τριχόπτωση
Όλοι γνωρίζουμε ότι το άγχος είναι κακό για εμάς, συμπεριλαμβανομένων και των μαλλιών μας. Για το πούμε απλά, το άγχος κάνει τα μαλλιά μας να πέφτουν.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι το άγχος μας θέτει σε λειτουργία επιβίωσης και η κυκλοφορία του αίματος εκτρέπεται σε σημαντικό βαθμό από το δέρμα, τη διαδικασία της πέψης, τον ύπνο, την ανάπτυξη κ.λπ., έτσι ώστε η ενέργεια να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μάχη ή τη φυγή.
Και ας είμαστε ειλικρινείς, το σώμα μας δεν θεωρεί ότι τα μαλλιά είναι απαραίτητα για την επιβίωσή μας.
Όλοι γνωρίζουμε ότι το άγχος είναι κακό για εμάς, συμπεριλαμβανομένων και των μαλλιών μας. Για το πούμε απλά, το άγχος κάνει τα μαλλιά μας να πέφτουν.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι το άγχος μας θέτει σε λειτουργία επιβίωσης και η κυκλοφορία του αίματος εκτρέπεται σε σημαντικό βαθμό από το δέρμα, τη διαδικασία της πέψης, τον ύπνο, την ανάπτυξη κ.λπ., έτσι ώστε η ενέργεια να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μάχη ή τη φυγή.
Και ας είμαστε ειλικρινείς, το σώμα μας δεν θεωρεί ότι τα μαλλιά είναι απαραίτητα για την επιβίωσή μας.
Αφιερώστε λοιπόν λίγο χρόνο για να εντοπίστε το άγχος σας και προσπαθήστε να ενσωματώσετε στρατηγικές μείωσης του στρες στην καθημερινότητά σας.
Τριχόπτωση μετά τον τοκετό / την εγκυμοσύνη
Εγκυμοσύνη: Θυμάσαι όλα αυτά τα μαλλιά που δεν έχασες όταν ήσουν έγκυος;
Όλες θυμόμαστε τα πλούσια μαλλιά της εγκυμοσύνης– τόσο δυνατά, πυκνά και λαμπερά.
Η εγκυμοσύνη αυξάνει τον αριθμό των τριχοθυλακίων στην αναγενή φάση, αυτήν της ανάπτυξης.
Η ενισχυμένη παροχή οιστραδιόλης και προγεστερόνης στην εγκυμοσύνη θρέφει ιδιαίτερα τα μαλλιά, επιμηκύνει τη φάση ανάπτυξης της τρίχας και αποτρέπει την τριχόπτωση.
Για αυτό δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι μετά την εγκυμοσύνη, κάποιους μήνες μετά τον τοκετό, όταν οι ορμόνες προσπαθούν να εξισορροπηθούν ξανά και να προσαρμοστούν σε ένα «νέο φυσιολογικό κύκλο», τα μαλλιά πέφτουν μαζικά.
Συνήθως όμως, εάν εμφανιστεί απώλεια μαλλιών κατά την περίοδο μετά τον τοκετό, οι περισσότερες γυναίκες θα βιώσουν πλήρη αποκατάσταση της εικόνας, αν και η διαδικασία μπορεί να είναι αργή.
Θα πρέπει, ωστόσο, να ελέγξουν και άλλες αιτίες όπως η λειτουργία του θυρεοειδούς, η αναιμία, ο χαμηλός σίδηρος, η ανεπάρκεια βιταμινών, όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω.
Εμμηνόπαυση και Τριχόπτωση
Όταν τα επίπεδα της οιστραδιόλης και της προγεστερόνης πέφτουν στην εμμηνόπαυση, οι εξάψεις και οι νυχτερινές εφιδρώσεις δεν είναι τα μόνα συμπτώματα που εμφανίζονται σταδιακά ή ξαφνικά.
Αυτό το οποίο πολλές γυναίκες αγνοούν και είναι απροετοίμαστες να αντιμετωπίσουν, είναι η τριχόπτωση. Και όπως και η μετά τον τοκετό τριχόπτωση, έχει να κάνει με τις ορμόνες. Ωστόσο, σε αντίθεση με την περίοδο μετά τον τοκετό, η τριχόπτωση στην εμμηνόπαυση είναι μη αναστρέψιμη, εκτός εάν εισαχθεί θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ή τοπικές θεραπείες, που εφαρμόζονται από εξειδεικευμένο δερματολόγο.
Τα οιστρογόνα αυξάνουν τον χρόνο που περνούν τα μαλλιά στη φάση της ανάπτυξης, επομένως όταν τα οιστρογόνα μειώνονται, τα μαλλιά χάνουν αυτά την προστασία.
Επιπλέον, η ανδρογονική δράση της τεστοστερόνης μπορεί επίσης να ενταθεί – ο μεταβολίτης της τεστοστερόνης, η διυδροτεστοστερόνη (DHT) μπορεί να οδηγήσει προοδευτικά σε ασθενέστερα μαλλιά λόγω της αδυναμίας του ωοθυλακίου να αναπτυχθεί.
Σύνδρομο Πολυκυστικών ωοθηκών και Τριχοπτωση
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι μια κοινή γυναικεία ενδοκρινική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μια ομάδα συμπτωμάτων, με την υπερανδρογοναιμία, δηλαδή την αύξηση των ανδρογόνων (τεστοστερόνη, ανδροστενδιόνη, DHEA-S, 17-OH προγεστερόνη, προλακτίνη) στο αίμα, να βρίσκεται στο επίκεντρο.
Στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, οι γυναίκες παρατηρούν τριχόπτωση ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσεται τριχοφυΐα σε μέρη που δεν είναι επιθυμητή -πρόσωπο, πηγούνι, στήθος και πλάτη.
Αν και δεν υπάρχει γενική θεραπεία για το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, η αντιμετώπιση συνήθως επικεντρώνεται στη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Σημαντικό είναι να πραγματοποιηθεί εργαστηριακή εξέταση για τα ανδρογόνα αλλά και για τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) και της ινσουλίνης, μιας και η ανάπτυξη του συνδρόμου έχει συνδεθεί με την αντίσταση στην ινσουλίνη και την υπερινσουλιναιμία.
Φερριτίνη, σίδηρος και τριχόπτωση
Εάν σκεφτούμε τον σίδηρο σαν το εμπόρευμα στη βιτρίνα ενός καταστήματος, η φερριτίνη είναι η αποθήκη του εμπορεύματος. Η φερριτίνη ορού είναι ένα ισχυρό εργαλείο ελέγχου για την έλλειψη σιδήρου, την σιδηροπενία.
Όσοι από εμάς βιώσαμε κάποια στιγμή αναιμία -με αίτια τη διατροφή, τις βαριές περιόδους ή απλά, την κληρονομικότητα, είμαστε όλοι εξοικειωμένοι με τα συμπτώματα που αυτή συνοδεύεται: νιώθαμε πραγματικά κουρασμένοι, ίσως να ήμασταν χλωμοί, να νιώθαμε αρρυθμίες ή να υποφέραμε από πονοκεφάλους.
Αν και η τριχόπτωση δεν είναι το πιο κοινό σύμπτωμα της σιδηροπενίας, επηρεάζει περίπου τους μισούς από αυτούς με χαμηλά αποθέματα φερριτίνης.
Οι θύλακες των τριχών στην πραγματικότητα εξαρτώνται άμεσα από τη φερριτίνη. Όταν το σώμα έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, μπορεί να ¨τραβήξει¨ τη φερριτίνη από μέρη όπως τα τριχοθυλάκια, τα οποία δεν θεωρούνται τόσο σημαντικά όσο, ας πούμε, η παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Το αποτέλεσμα που προκύπτει είναι η χρόνια τριχόπτωση.
Εάν η τριχόπτωση σχετίζεται με την ανεπάρκεια σιδήρου, η διόρθωση της σιδηροπενίας θα πρέπει να επιτρέψει την ανάπτυξη των μαλλιών. Ο έλεγχος για τυχόν χαμηλά επίπεδα φερριτίνης ορού είναι πολύ σημαντικός.
Θυροειδής και Τριχόπτωση
Οι θυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν σχεδόν κάθε διαδικασία στο σώμα.
Όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί, όταν υπάρχει δηλαδή υποθυρεοειδισμός, ο μεταβολισμός μας επιβραδύνεται και οι λιγότερο σημαντικές λειτουργίες του σώματος λαμβάνουν λιγότερη προσοχή. Δυστυχώς, τα μαλλιά (και το δέρμα) συνήθως υποφέρουν πρώτα. Στον υποθυρεοειδισμό, τα μαλλιά τείνουν να είναι ξηρά, εύθραυστα, θαμπά και διάχυτα αραιωμένα – ακόμη και οι τρίχες των φρυδιών μπορεί να πέσουν!
Όταν ισχύει το αντίστροφο και παράγονται μεγάλα ποσά από θυρεοειδικές ορμόνες, σε περίπτωση δηλαδή υπερθυρεοειδισμού, πάλι θα παρατηρηθεί πολύ συχνά τριχόπτωση.
Τα συνοδά συμπτώματα των νόσων του θυρεοειδούς είναι αισθητά στα επίπεδα ενέργειας και στη διάθεση. Ο υποθυρεοειδισμός τείνει να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται κουρασμένοι, νωθροί, να εμφανίζουν κατάθλιψη και δυσκοιλιότητα.
Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να εκδηλωθεί με άγχος, προβλήματα ύπνου, ανησυχία και ευερεθιστότητα. Εάν υπάρχουν παρόμοια συμπτώματα, ελέγξτε τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς και μιλήστε με την ενδοκρινολόγο σας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η τριχόπτωση αποκαθίσταται μόλις αντιμετωπιστούν οι ανωμαλίες του θυρεοειδούς.
Βιταμίνη D και τριχόπτωση
Η βιταμίνη D είναι ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό που είναι απαραίτητο για το ανοσοποιητικό μας, την υγεία των οστών και πολλές άλλες διαδικασίες. Αναφορικά με τα μαλλιά, στην πραγματικότητα βοηθά στη δημιουργία νέων τριχοθυλακίων, παίζοντας ρόλο στην αναγενή φάση της ανάπτυξης.
Το κάνει ρυθμίζοντας την έκφραση των γονιδίων που απαιτούνται για τον κύκλο των τριχοθυλακίων. Ένας αριθμός συμπτωμάτων, όπως η τριχόπτωση, μπορεί να εμφανιστεί όταν το σώμα στερείται αρκετής βιταμίνης D.
Επιπλέον, οι ασθενείς με γυροειδή αλωπεκία, μια αυτοάνοση πάθηση που προκαλεί εστιακή απώλεια μαλλιών, έχουν επίσης σημαντικά χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα.
Βιταμίνη Β12 και τριχόπτωση
Για να διατηρήσουμε ενεργείς τους θύλακες των τριχών, χρειαζόμαστε καλή κυκλοφορία του αίματος μιας και τα πλούσια σε οξυγόνο ερυθρά αιμοσφαίρια τροφοδοτούν τους θύλακες των τριχών.
Η βιταμίνη Β12, γνωστή και ως κοβαλαμίνη, κάνει ακριβώς αυτό – προάγει την υγιή ανάπτυξη των μαλλιών βοηθώντας στην παραγωγή αυτών των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Η βιταμίνη Β12 ονομάζεται «η βιταμίνη της ενέργειας» και είναι λογικό ότι η έλλειψή της εκτός από την τριχόπτωση, μπορεί να εκδηλωθεί με αδυναμία και κόπωση – συμπτώματα που φαίνεται να επικαλύπτονται με άλλους τύπους ελλείψεων που περιγράφονται παραπάνω.
Η ανεπάρκεια Β12 είναι συνήθως πιο εμφανής σε άτομα με προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα (χαμηλό οξύ στο στομάχι, γαστρίτιδα ή κοιλιοκάκη), σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, vegans, χορτοφάγους, μετά από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αλλά και σε περίπτωση μεταλλάξεων στο γονίδιο MTHFR.
Η βιταμίνη Β12 βρίσκεται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά.
Τι πρέπει να κάνω εάν παρατηρήσω έντονη τριχόπτωση;
Το πρώτο βήμα είναι η διάγνωση, γιατί η θεραπεία θα προσαρμοστεί ανάλογα με την αιτία. Πριν αποφασίσει μία γυναίκα να ξεκινήσει την λήψη ειδικών φαρμάκων ή βιταμινών κατά της τριχόπτωσης πρέπει να επισκεφθεί ειδικό ο οποίος αφού εντοπίσει τις αιτίες της τριχόπτωσης για την συγκεκριμένη περίσταση θα συστήσει συγκεκριμένη θεραπεία. Τις περισσότερες φορές η τριχόπτωση είναι καλοήθης αλλά περιστασιακά μπορεί να είναι μια εκδήλωση μιας συστηματικής ασθένειας. Εάν δεν είστε σίγουροι ή ανησυχείτε για την απώλεια μαλλιών σας, μιλήστε στο γιατρό σας ώστε να μπορέσει να σας βοηθήσει. Αφού γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις ο ειδικός είναι αυτός που θα συστήσει την κατάλληλη αντιμετώπιση για την τριχόπτωση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει απλά λήψη συγκεκριμένων βιταμινών ή φαρμάκων, ένα ειδικό πρόγραμμα διατροφής, χορήγηση τοπικών θεραπειών ή ειδικών προϊόντων περιποίησης των μαλλιών (εξειδικευμένα σαμπουάν, μάσκες, έλαια, conditioner) ή ακόμα και μεταμόσχευση μαλλιών αν το πρόβλημα είναι πολύ έντονο.
Ποιες τροφές μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης;
Η τρίχα αποτελείται κυρίως από πρωτεΐνη, γι' αυτό εμπλουτίστε το διαιτολόγιό σας με πηγές πρωτεϊνών, όπως το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά και τα όσπρια. Η βιταμίνη Α, που βρίσκεται κυρίως στο συκώτι και τα ψάρια, είναι σημαντική για την καλή υγεία του επιθηλίου της τρίχας. Ο σίδηρος, ο χαλκός και ο ψευδάργυρος έχουν ευεργετική επίδραση στην υγεία των μαλλιών. Υιοθετήστε λοιπόν τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο (συκώτι, κόκκινο κρέας, φακές και σπανάκι), σε χαλκό (ξηροί καρποί και όσπρια) και σε ψευδάργυρο (θαλασσινά και μανιτάρια). Σίδηρο και αμινοξέα περιέχουν και τα αυγά, το ψάρι, τα οστρακοειδή και το κρέας. Μην ξεχνάτε ότι η ποσότητα του νερού παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για αυτό καλό είναι να καταναλώνουμε 1,5 - 2 lt την ημέρα.
Πως μπορώ να ενισχύσω τα μαλλιά και το τριχωτό της κεφαλής;
Εκτός από τις ιατρικές θεραπείες, είναι πολύ σημαντικό να διατηρείτε τα μαλλιά υγιή και θρεπτικά. Τακτικές μάσκες μαλλιών, συμπληρώματα βιταμινών ή κολλαγόνου, οροί μαλλιών και φυσικά έλαια μπορούν να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της τρίχας και του τριχωτού της κεφαλής.
Χρήσιμα #tips σχετικά με την τριχόπτωση και την καλή υγεία των μαλλιών μας:
- Τα μαλλιά θα πρέπει να χτενίζονται με ήπιες, ελεγχόμενες κινήσεις και όχι συχνότερα από δύο φορές την ημέρα, γιατί το έντονο βούρτσισμα ταλαιπωρεί τα μαλλιά και μπορεί να τραυματίσει το τριχωτό.
- Είναι μύθος ότι το συχνό κούρεμα ή το ξύρισμα του κεφαλιού δυναμώνουν τα μαλλιά. Η τριχόπτωση είναι αποτέλεσμα διεργασιών που συμβαίνουν εσωτερικά, στον οργανισμό μας. Το κούρεμα βοηθά απλά στην απαλλαγή της τρίχας από ταλαιπωρημένες άκρες, ενώ το ξύρισμα απλά δίνει την εντύπωση της ενδυνάμωσης της τρίχας απλά επειδή τα μαλλιά είναι έτσι κι αλλιώς πιο δυνατά στην ρίζα.
- Είναι επίσης μύθος είναι ότι η χρήση σεσουάρ μαλλιών ή η δυνατή τριβή των μαλλιών με την πετσέτα προκαλούν τριχόπτωση. Η συχνή χρήση σεσουάρ σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να καταστρέψει την τρίχα, αλλά όχι να προκαλέσει τριχόπτωση. Η δε τριβή με την πετσέτα μπορεί να αφαιρέσει κάποιες τρίχες αλλά όχι να προκαλέσει τριχόπτωση. Ωστόσο, ένα άτομο που υποφέρει από τριχόπτωση θα πρέπει να αποφεύγει και τις δύο ενέργειες γιατί έτσι κι αλλιώς επιβαρύνουν το τριχωτό της κεφαλής.
